Το άγνωστο τέταρτο τρίμηνο… της εγκυμοσύνης

Η διάρκεια της εγκυμοσύνης συχνά χωρίζεται σε 3 διαφορετικά στάδια: Το πρώτο τρίμηνο, το δεύτερο τρίμηνο και το τρίτο τρίμηνο. Αυτό που όμως μπορεί να μη γνώριζες είναι ότι υπάρχει και το τέταρτο τρίμηνο εγκυμοσύνης!

Αυτό το τέταρτο τρίμηνο αποτελείται από μερικά απαραίτητα στάδια γι’ αυτό ακολουθούν πληροφορίες και συμβουλές για όλα όσα θέλετε να γνωρίζετε. Έτσι θα έχετε πιο εύκολη μετάβαση τόσο εσείς όσο και το παιδί στο επόμενο στάδιο.

Τι ακριβώς είναι το τέταρτο τρίμηνο εγκυμοσύνης;

Το τέταρτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης είναι οι 3 πρώτοι μήνες μετά τη γέννηση. Το μωρό σου πέρασε εννιά μήνες στο άνετο περιβάλλον της κοιλιάς σου και τώρα είναι ένα μικροσκοπικό πλάσμα σε ένα τεράστιο κόσμο. Επομένως, ας εστιάσουμε σε δύο διαφορετικές σκέψεις: Πώς θα μπορούσες να βοηθήσεις το μωρό σου να προσαρμοστεί κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων μηνών της ζωής του και πώς θα μπορούσες να φροντίσεις το σώμα σου στη διάρκεια των επόμενων τριών μηνών της ανάρρωσης.

Το 4ο τρίμηνο του μωρού 

Στο τέταρτο τρίμηνο, το μωρό σου πρόκειται να αντιμετωπίσει μία τεράστια μετάβαση περιβάλλοντος.
Κατά τη διάρκεια των 9 μηνών της εγκυμοσύνης, το μωρό σου περιβαλλόταν από τον αμνιακό σάκο και το αμνιακό υγρό. Τώρα που βρίσκεται πια στον κόσμο, το περιβάλλον στο οποίο βρισκόταν έχει εξαφανιστεί και αυτό θα του πάρει κάποιο χρόνο για να το συνηθίσει.
Προκειμένου να βοηθήσετε τη μετάβαση για το νεογέννητό σας στο νέο περιβάλλον, μπορείτε να ξαναδημιουργήσετε τα συναισθήματα από το πρότερό τους σπίτι.
Αναδημιουργώντας το ευχάριστο περιβάλλον της κοιλιάς σας για το μωρό δεν σημαίνει ότι βάζετε το μωρό για μπάνιο 24 ώρες 7 μέρες τη βδομάδα αλλά σημαίνει ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε την ίδια άνεση και ασφάλεια στην οποία ήταν συνηθισμένο το μωρό μας να αισθάνεται στην κοιλιά μας.

Ακολουθούν 2 τρόποι για να κάνετε πιο ομαλή τη μετάβαση του παιδιού σας στο νέο σας περιβάλλον:

1. Επαφή δέρμα με δέρμα

Αμέσως μετά την γέννηση, εφόσον όλα έχουν πάει καλά κρατάμε τα μωρά μας και τα τοποθετούμε πάνω στο γυμνό μας δέρμα. Αυτή η επαφή ηρεμεί το μωρό χάρη στην θερμότητα της επιδερμίδας μας και εξοικειώνει το μωρό μας με την μυρωδιά μας και τον ήχο από τη φωνή μας.

2. Φάσκιωμα

Τα μωρά είναι συνηθισμένα να περιβάλλονται από υγρό και την άνετη μήτρα σας, αλλά η προσαρμογή στον ανοιχτό χώρο που ονομάζεται κόσμος είναι σίγουρα μια δραματική αλλαγή. Φασκιώνοντας το μωρό με ένα ύφασμα κατά το τέταρτο τρίμηνο εγκυμοσύνης μπορεί να το βοηθήσει να αισθάνεται μεγαλύτερη ασφάλεια. Είναι σημαντικό να μάθεις την κατάλληλη τεχνική έτσι ώστε το μωρό σου να αισθάνεσαι άνετα αλλά όχι περιοριστικά. Ζήτα από την μαία σου ή τις νοσοκόμες να σου δείξουν πριν να φύγεις από το μαιευτήριο.

3. Η ανάπτυξη του μωρού σου κατά τη διάρκεια του τετάρτου τριμήνου της εγκυμοσύνης

Κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων μηνών το μωρό σας θα βιώσει πολλές αλλαγές. Αυτές οι αλλαγές συνήθως εκφράζονται με 3 τρόπους: κλάμα, ύπνος και φαγητό. Γνωρίζοντας τι μπορείς να αναμένεις κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου με το μωρό σου θα οπλιστείς καλύτερα ώστε να προετοιμαστείς και να διαχειριστείς τις αλλαγές.

Ακολουθούν 4 αναπτυξιακές αλλαγές του νεογέννητού σου τι οποίες θα πρέπει να περιμένεις κατά το τέταρτο τρίμηνο:

1. Κλάμα

Το κλάμα λέγεται ότι κλιμακώνεται γύρω στις 5-6 εβδομάδες και τυπικά ελαττώνεται γύρω στους τρεις μήνες. Κράτα στο μυαλό ότι το κλάμα είναι η μόνο μορφή επικοινωνίας με το παιδί σου. Θα πρέπει να έχεις τα μάτια σου ανοιχτά για να σιγουρευτείς ότι τίποτα δεν πάει σε μεγάλο βαθμό λάθος με το παιδί (Θυμήσου να καλέσεις τον παιδίατρο για ερωτήσεις), μπορείς επίσης να προετοιμαστείς γνωρίζοντας ότι το νεογέννητο σου θα κλάψει πολύ κατά το τέταρτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.

2. Ύπνος

Το πρόγραμμα των μωρών ποικίλλει ως προς τον ύπνο. Τους πρώτους δύο μήνες, τα μωρά δεν είναι ικανά να αντιληφθούν τη διαφορά μεταξύ μέρας και νύχτας. Κατά τη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας, τα μωρά τυπικά θα κοιμούνται 16-18 ώρες καθ’ όλη τη μέρα, και καθώς μεγαλώνουν, θα μειώσουν το ποσοστό τον χρόνο που χρειάζονται για να κοιμηθούν.

3. Φαγητό

Τα νεογέννητα τυπικά χρειάζονται τάισμα κάθε 2 με 3 ώρες επειδή το στομάχι τους είναι μικρό και χωνεύουν γρήγορα. Με το πέρας του χρόνου το μωρό χρειάζεται λιγότερο συχνά φαγητό επειδή το στομάχι τους θα μεγαλώσει και θα είναι ικανό να παραμείνει γεμάτο με μεγαλύτερη διάρκεια.
4. Οι αισθήσεις
Όσο είναι στην μήτρα, το μωρό σου αναπτύσσει τις αισθήσεις του, αλλά όλα είναι σιωπηλά. Κατά τη διάρκεια του τέταρτου τριμήνου οι αισθήσεις του ξεκινούν να ακονίζονται.
Όραση: Στη γέννηση, η όραση του μωρού είναι ακόμη θολή. Όσο περνάει ο καιρός, το μωρό σου σιγά σιγά θα ανοίξει τα μάτια του και θα αρχίσει να αναγνωρίζει σχήματα μέχρι να είναι εντελώς ικανό να δει. Παρατήρησε την εγρήγορση του μωρού σου. Καθώς το μωρό σου μεγαλώνει, θα αρχίζει να κοιτάζει τριγύρω περισσότερο και θα εστιάζει σε διαφορετικά πράγματα τα οποία είναι ικανό να αναγνωρίσει.
Όσφρηση: Συχνά λέγεται ότι βοηθάει να κρατάμε το μωρό μας πάνω στο γυμνό μας δέρμα κατά τη διάρκεια του τέταρτου τριμήνου ώστε να συνηθίσει το μωρό μας την μυρωδιά μας. Αυτό ιδιαίτερα μπαίνει στο παιχνίδι εάν επιλέξεις τον θηλασμό. Όταν θα είναι η ώρα του θηλασμού ακόμη και αν το μωρό σου δεν μπορεί να δει εντελώς, είναι ικανό να αναγνωρίσει τη μυρωδιά μας και μπορεί να ψάξει για το στήθος ώστε να ξεκινήσει το τάισμα.
Ακοή: Το να ακούς κλασική μουσική όσο το μωρό βρίσκεται στην μήτρα δεν είναι ανώφελο. Το μωρό είναι ικανό να ακούσει στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και αμυδρά να οικειοποιηθεί τον ήχο της φωνής μας. Μετά την έλευση του εισέρχεται σε έναν κόσμο γεμάτο με ήχους. Το ξέσπασμα σε κλάματα μπορεί να συμβεί αν το μωρό δυσφορήσει από τις έντονες αισθήσεις. Αν και δεν χρειάζεται να βάλουμε το μωρό σε έναν χώρο με σιωπή πρέπει να φροντίζουμε ώστε το μωρό μας να αισθάνεται άσχημα.

Το τέταρτο τρίμηνο για τη μαμά

Πρόκειται για δραματικές αλλαγές. Καθώς το μωρό προσαρμόζεται στον κόσμο όσο εσύ προσαρμόζεσαι στον νέο σου ρόλο σαν μητέρα. Ακολουθούν όλα όσα πρέπει να περιμένεις αλλά και την βοήθεια για μια πιο ομαλή μετάβαση.

Σωματική μετάβαση

Οι αλλαγές που το σώμα σου υπομένει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ένα είδος θαύματος. Η πραγματικότητα είναι ότι η κοιλιά της γυναίκας διαστέλλεται ώστε να στεγάσει τον μικρό συγκάτοικο. Για τις μητέρες το τέταρτο τρίμηνο θα μπορούσε να αφιερωθεί στην σωματική ανάρρωση του σώματός.
Οι θεραπευτές εστιάζουν στο να βοηθήσουν τις γυναίκες να δυναμώσουν την κοιλιά τους και την πυελική περιοχή μετά τη γέννηση. Ενώ τυπικά το ανθρώπινο σώμα είναι ανθεκτικό και επανέρχεται σε φόρμα μερικές φορές η περίοδος της αποκατάστασης δεν συμβαίνει ανεμπόδιστα όπως θα επιθυμούσαμε. Αν βιώνεις ακράτεια, αστάθεια ή πόνους στην πλάτη, ίσως είναι σημάδια ότι πρέπει να εξετάσεις την πυελική σου περιοχή.
Το ίδιο συμβαίνει και με την κοιλιά σου.
Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι ιστοί διαστέλλονται και μετά την έλευση του μωρού οι ιστοί θα επανέλθουν στην προηγούμενή τους κατάσταση. Ωστόσο σε μερικές περιπτώσεις η διάσταση των κοιλιακών μυών ή η ρήξη των ιστών της κοιλιάς θα σε αφήσει με μία κοιλιά που προεξέχει. Εάν μερικούς μήνες μετά τη γέννηση του παιδιού έχεις μεγαλύτερη από το φυσιολογικό κοιλιά, ψάξε για έναν ειδικό θεραπευτή ώστε να μετρήσει το μέγεθος της ρήξης στην κοιλιακή σου χώρα. Αυτοί είναι μόνο ικανοί να σου πουν τι είναι φυσιολογικό και τι όχι και να σου προτείνουν ασκήσεις και μασάζ για πιο αποτελεσματική ανάρρωση.

Διατροφή μετά την εγκυμοσύνη

Το τέταρτο τρίμηνο θα έπρεπε να είναι μια περίοδος κατά την οποία οι μητέρες εστιάζουν στην θεραπεία του σώματός τους μέσω κατάλληλης διατροφής. Όπως συζητήσαμε η διαδικασία της εγκυμοσύνης και η γέννηση είναι ακραία απαιτητική και ενώ συνήθως εστιάζουμε στο νεογέννητο στη διάρκεια αυτής της περιόδου, χρειάζεται επίσης να έχουμε σαν προτεραιότητα τον εαυτό μας, ειδικά όταν πρόκειται για τη διατροφή.

Κατά τη διάρκεια του τέταρτου τριμήνου, οι μητέρες θα έπρεπε να δίνουν έμφαση στις ακόλουθες 3 διαστάσεις της διατροφής τους:

1. Ενίσχυση της σεροτονίνης

Η επιλόχειος κατάθλιψη είναι αρκετά πιθανή κατά τη διάρκεια του τέταρτου τριμήνου επειδή το σώμα σου προσπαθεί να ισορροπήσει ξανά τις ορμόνες του και είναι πιθανόν να του λείπει ο ύπνος. Υπάρχουν μερικές τροφές οι οποίες πιστεύεται ότι με φυσικό τρόπο ενισχύουν τα επίπεδα της σεροτονίνης, τροφές που εμπεριέχουν τρυπτοφάνη και βιταμίνη Β6 στη διατροφή σου. Τροφές όπως τα αβγά (ειδικά ο κρόκος), ο σολομός, ο ανανάς, η γαλοπούλα και οι ξηροί καρποί μπορούν να σε βοηθήσουν να αισθανθείς καλύτερα, πιο χαρούμενη και με περισσότερη ενέργεια. Εάν έχεις ανησυχίες σχετικά με την πνευματική σου υγεία ζήτα ιατρική βοήθεια άμεσα.

2. Ρύθμισε το πεπτικό σύστημα

Δυστυχώς η δυσκοιλιότητα και οι αιμορροΐδες είναι κοινά στην διάρκεια του τέταρτου τριμήνου. Για να ρυθμίσεις την χώνεψή σου μείνε ενυδατωμένη και κατανάλωσε αρκετές φυτικές ίνες. Τροφές όπως ο λιναρόσπορος, τα μούρα, βρώμη, ώριμες μπανάνες και τροφές όπως το γιαούρτι και το ξινολάχανο μπορούν να σε βοηθήσουν να ρυθμίσεις το πεπτικό σύστημα.

3. Βρες ευεργετικά συμπληρώματα διατροφής

Στη διάρκεια του τέταρτου τριμήνου, η ενίσχυση του σώματός μας με βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία και θρεπτικές ουσίες είναι απαραίτητη. Κατά τη διάρκεια της γέννας οι γυναίκες έχουν σημαντική απώλεια αίματος, και αυτός είναι ο λόγος που η διατήρηση των υγιών επιπέδων σιδήρου είναι τόσο σημαντική. Η επαρκής ποσότητα  πρωτεΐνης επιβάλλεται επίσης ώστε να ξαναχτίσεις τους μύες και την συνολική δύναμη. Ένας καλός τρόπος για να σιγουρευτείς ότι πέτυχες την καθημερινή σωστή διατροφή είναι να βρεις ένα υγιεινό συμπλήρωμα διατροφής. Θα μπορούσες να συνεχίσεις να παίρνεις τις βιταμίνες της εγκυμοσύνης και να συζητάς με τους ειδικούς για επιπρόσθετα συμπληρώματα τα οποία θα καλύπτουν τις δικές σου ανάγκες.

Δείτε ακόμα:

Πρώτη νύχτα με το νεογέννητο στο σπίτι: Τι να περιμένετε;