Ο Πρακτικός βίος για παιδιά νηπιακής ηλικίας (με βάση τη Μοντεσσόρι)
Share
Με τον όρο «πρακτικός βίος», εννοούμε όλες τις καθημερινές, συνηθισμένες εργασίες και δράσεις που πραγματοποιούν στην ζωή τους οι ενήλικες. Για την Μοντεσσόρι, η πραγματικότητα, δηλαδή η καθημερινότητα των γονέων μέσα στο σπίτι, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ανάπτυξη των παιδιών μικρής ηλικίας, και θεωρεί πολύ σημαντικό να μην αποκόβουμε τα παιδιά από αυτήν, αλλά αντίθετα, να τα ενσωματώνουμε πλήρως.
* Γράφει η Μαρία Τάσιου, Εκπαιδευτικός Μοντεσσοριανής Αγωγής και Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, ιδιοκτήτρια του Montessori Lab
Για να κατανοήσουμε καλύτερα τι εννοούμε με τον όρο «πρακτικός βίος», μερικά παραδείγματα είναι: Η μαγειρική, το συμμάζεμα, η καθαριότητα, η φροντίδα φυτών στο σπίτι, το στρώσιμο του τραπεζιού, το πλύσιμο των πιάτων κ.α. Ο τρόπος με τον οποίο προτείνει η Μοντεσσόρι να ενσωματώσουμε τα παιδιά σε όλες αυτές τις δραστηριότητες, διαφέρει ανάλογα την ηλικία και τις δεξιότητες που έχει αναπτύξει το κάθε παιδί. Στις τάξεις, δημιουργούνται από τους δασκάλους οι δραστηριότητες πρακτικού βίου στο μέγεθος των παιδιών, έτσι ώστε να μπορούν να ανταπεξέλθουν σε αυτές και επίσης να έχουν άμεση πρόσβαση σε κάθε υλικό. Στο σπίτι μπορεί να γίνει κάτι αντίστοιχο με κάποιες εργασίες, μέχρι το παιδί να είναι σε θέση να είναι αυτόνομο και πλήρως λειτουργικό.
Μερικές ιδέες είναι :
- μικρό πανάκι για το παιδί, το οποίο θα βρίσκεται πάντα σε μια συγκεκριμένη θέση. Το παιδί θα μπορεί να καθαρίζει μαζί σας τις επιφάνειες καθώς και να λειτουργεί αυτόνομα όταν θα ρίξει κάτι στο τραπέζι και θα πρέπει να το σκουπίσει!
- δίπλωμα ρούχων μαζί σας-όχι όμως σεντόνια ή μεγάλες πετσέτες αλλά πετσετάκια, κάλτσες, δικά του ρούχα. Το δίπλωμα και η οργάνωση των ρούχων βοηθούν στην ανάπτυξη συγκεκριμένων δεξιοτήτων, καθώς και στην συγκέντρωση των παιδιών μικρής ηλικίας.
- Πλύσιμο πιάτων είτε σε λεκάνες με νερό είτε με τη χρήση σκαλοπατιού για να φτάσει το παιδί τον νιπτήρα. Καλό είναι να ενθαρρύνετε το παιδί να πλένει τα δικά του σκεύη, αφού τελειώσει με το γεύμα του. Έτσι, το αίσθημα της ευθύνης και της καθαριότητας, θα γίνει σταδιακά βίωμα.
- Καθημερινό στρώσιμο κρεβατιού/άλλαγμα σεντονιών με τη βοήθεια του παιδιού. Μπορείτε να δώσετε στο παιδί την επιλογή των σεντονιών που θα τοποθετήσετε στο κρεβάτι, ώστε να δημιουργήσετε το αίσθημα της επιλογής στο παιδί σας.
- Βοήθεια στο πλυντήριο-Προσοχή όχι επαφή με απορρυπαντικά! Κατά τη διάρκεια αυτής της δραστηριότητας και ανάλογα την ηλικία του παιδιού σας, δώστε πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο που λειτουργεί το πλυντήριο, την ενέργεια και το νερό που καταναλώνει, καθώς επίσης μπορείτε να μιλήσετε και για παλαιότερους τρόπους πλυσίματος, όπως η σκάφη!
- Μικρό ποτιστήρι για τη φροντίδα φυτών στο σπίτι. Είναι εξαιρετικά χρήσιμο για τα παιδιά να μάθουν για την φροντίδα των φυτών καθώς επίσης και την ευθύνη που αυτά φέρουν. Μπορείτε να αναφέρετε το πως αναπτύσσονται τα φυτά, την ρουτίνα που χρειάζονται, καθώς επίσης να μιλήσετε και για τον κύκλο της ζωής σε παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας.
- Τακτοποίηση τροφίμων στα ντουλάπια και στο ψυγείο. Αυτή η σχεδόν καθημερινή δραστηριότητα για τους γονείς, μπορεί εύκολα να γίνει ένα διασκεδαστικό παιχνίδι για τα παιδιά! Μιλήστε παράλληλα για τα τρόφιμα και τις διατροφικές τους αξίες και δείτε μαζί με το παιδί σας την λίστα του σούπερ μάρκετ!
Ο πρακτικός βίος λοιπόν είναι απλά η καθημερινότητά μας και με την ενσωμάτωση των παιδιών μας σε αυτήν κερδίζουμε πολλά!
Το να αισθανθεί ένα παιδί χρήσιμο και ικανό να κάνει όσα κάνουν οι γονείς του, είναι η μεγαλύτερη πηγή αυτοπεποίθησης. Το παιδί αισθάνεται πως μπορεί να ανταπεξέλθει σε νέες προκλήσεις, νιώθοντας πάντα την ασφάλεια από τους γονείς του, δηλαδή την καθοδήγηση από αυτούς, και βέβαια αυτό θα φανεί μελλοντικά, όταν θα κληθεί να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις του σχολείου. Είναι πάντα καλό να θυμάστε πως δεν είναι περισσότερο σημαντικό να μάθουμε στα παιδιά μας να μετρούν και να αναγνωρίζουν την αλφάβητο από μικρή ηλικία, από το να τους μάθουμε να πιστεύουν στον εαυτό τους. Σκοπός της Μαρίας Μοντεσσόρι ήταν να δημιουργήσει ανθρώπους ελεύθερους, ανεξάρτητους και έτοιμους να αντιμετωπίσουν την κάθε δυσκολία που θα τους φέρει η ζωή, μόνοι τους και με θάρρος. Επομένως, αυτό που προτείνουμε είναι να εμπιστευτείτε τα παιδιά σας, και να τους δώσετε την ευκαιρία να σας αποδείξουν τι είναι ικανά να κάνουν!
Δείτε ακόμα: