Το άγχος στα παιδιά: 9 αποδοτικές συμβουλές για γονείς
Share
Το άγχος στα παιδιά δεν αποτελεί έκπληξη για τους ειδικούς, όταν και οι ίδιοι οι γονείς παλεύουν καθημερινά με τις ανησυχίες τους. Ωστόσο αρκετοί αναρωτιούνται πώς γίνεται να εμφανίζεται σε τόσο μικρή ηλικία.
Άγχος στα παιδιά: Γονείς ακολουθήστε τις παρακάτω συμβουλές:
1. Σταματήστε να καθησυχάζετε το παιδί σας
Όταν το παιδί σας αγχώνεται και εσείς απλά του λέτε να μην σκέφτεται αρνητικά, απλά επιδεινώνετε την κατάσταση. Και ενώ το παιδί θέλει απεγνωσμένα να σας ακούσει και να σταματήσει αυτή η ανησυχία, ο εγκέφαλος του δεν το αφήνει. Αυτό συμβαίνει γιατί κατά τη διάρκεια μιας στρεσογόνας κατάστασης υπάρχει μια ταχεία απόρριψη χημικών ουσιών στο σώμα που προσπαθεί να αντιμετωπίσει την απειλή. Έτσι το λογικό μέρος του εγκεφάλου τίθεται σε αναμονή ενώ το άλλο μέρος, το συναισθηματικό αναλαμβάνει δράση. Με άλλα λόγια, είναι πολύ δύσκολο για το παιδί να σκεφτεί καθαρά την ώρα που βρίσκεται σε ταραχή.
Τι πρέπει λοιπόν να κάνετε:
1. Δοκιμάστε την μέθοδο “Αισθάνομαι και δρω”
- Πάγωμα– Σταματήστε ό,τι κάνετε και πάρτε μερικές βαθιές ανάσες με το παιδί σας. Η βαθιά αναπνοή μπορεί να βοηθήσει στην αντιστροφή της απόκρισης του νευρικού συστήματος.
- Ενσυναίσθηση – Το άγχος είναι τρομακτικό για όλους πόσο μάλλον για τα παιδιά. Δείξτε τους ότι τα καταλαβαίνετε.
- Αποτίμηση – Όταν πια ηρεμήσει περάστε στην δράση και βρείτε πιθανές λύσεις.
- Αφήστε το στην άκρη— Αφήστε πίσω τις ενοχές, είστε εκπληκτικός γονέας. Δώστε στα παιδιά τα εργαλεία να διαχειριστούν τις ανησυχίες τους.
2. Δείξτε του ότι η ανησυχία έχει και θετική πλευρά
Το άγχος είναι αρκετά σκληρό για ένα παιδί αφού πολλές φορές νιώθει ότι είναι το μοναδικό στον κόσμο που το έχει. Διδάξτε στα παιδιά σας ότι η ανησυχία έχει στην πραγματικότητα έναν σκοπό.
Θυμηθείτε ότι οι πρόγονοι μας κυνηγούσαν άγρια θηρία ώστε να μαζέψουν φαγητό για αυτούς και τις οικογένειες τους. Η ανησυχία ήταν εκείνη που τους προστάτευε ώστε να αποφύγουν τις άγριες επιθέσεις. Στη σύγχρονη βέβαια εποχή, δεν υπάρχει η ανάγκη πάλης με άγρια θηρία, αλλά υπάρχει μια εξελεγκτική αποτύπωση που μας προστατεύει έμμεσα. Η ανησυχία λοιπόν είναι ένας μηχανισμός προστασίας. Είναι σαν ένας προειδοποιητικός συναγερμός που ενεργοποιεί το σώμα μας όταν βρίσκεται σε απειλή. Μάθετε στα παιδιά σας ότι αυτό που νιώθουν είναι άκρως φυσιολογικό και ότι αρκετός κόσμος ζει με αυτό. Μερικές φορές το σύστημά μας εκπέμπει ψευδείς συναγερμούς, αλλά αυτός ο τύπος ανησυχίας (άγχος) μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο με μερικές απλές τεχνικές.
3. Αφήστε το άγχος του παιδιού να εκφραστεί
Όπως πιθανόν γνωρίζετε όταν αγνοείτε το άγχος, αυτό απλά συσσωρεύεται. Επομένως είναι σημαντικό να εκφράσουν και τα παιδιά τις ανησυχίες τους όπως ο κάθε άνθρωπος. Μπορείτε να παίξετε ένα παιχνίδι: Δημιουργήστε μαζί με το παιδί σας έναν χαρακτήρα που αντιπροσωπεύει το άγχος. Βρείτε ένα όνομα για τον πρωταγωνιστή. Ο παιδικός χαρακτήρας που δημιουργήσατε ζει στον εγκέφαλο του παιδιού και είναι υπεύθυνος για την προστασία σας όταν βρίσκεστε υπό απειλή. Κάποιες φορές όμως ο χαρακτήρας χάνει τον έλεγχο κι εκεί είναι που θα πρέπει να τον επαναφέρουμε.
Η προσωποποίηση του άγχους για τα παιδιά έχει πολλαπλά οφέλη. Μπορεί να βοηθήσει στην απομυθοποίηση αυτής της τρομακτικής σωματικής ταραχής που βιώνουν όταν ανησυχούν. Άλλωστε είναι ένα εργαλείο που μπορούν να χρησιμοποιούν ανά πάσα ώρα και στιγμή.
4. Αναλύστε τις σκέψεις του παιδιού σας
Θυμηθείτε πάλι ότι το άγχος είναι ένας μηχανισμός του εγκεφάλου που μας προστατεύει από τον πιθανό κίνδυνο. Το μυαλό έχει μάθει να αντιδρά υπερβολικά σε ερεθίσματα συχνά χωρίς λόγο γι’ αυτό θα πρέπει να το καθησυχάζουμε. Ίσως έχετε ακούσει ότι το να μαθαίνουμε στα παιδιά να σκέφτονται πιο θετικά θα μπορούσε να ηρεμήσει τις ανησυχίες τους. Αλλά η καλύτερη απάντηση στις αρνητικές σκέψεις δεν είναι οι θετικές αλλά οι ακριβείς σκέψεις.
5. Καταγράψτε τις ανησυχίες του παιδιού
Επιτρέποντας τα παιδιά σας να ανησυχούν σε μικρές δόσεις μπορεί να βοηθηθούν. Δημιουργήστε μία καθημερινή διαδικασία την ” Ώρα ανησυχίας” με διάρκεια 10-15 λεπτά. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να καταγράψουν όλες τους τις ανησυχίες. Μπορείτε να κάνετε αυτή τη διαδικασία ακόμη πιο διασκεδαστική δημιουργώντας και ένα κουτί ανησυχιών. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας δεν υπάρχουν κανόνες σχετικά με το ποιες θα πρέπει να είναι οι ανησυχίες. Όλες γίνονται δεκτές. Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία κλείστε το κουτί και απελευθερώστε τις ανησυχίες της ημέρας.
6. Βοηθήστε τα να πάνε από το ” Τι θα γινόταν αν…” στο “Τι γίνεται…”;
Ίσως δεν το γνωρίζετε αλλά όλοι οι άνθρωποι έχουν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν στον χρόνο. Στην πραγματικότητα σπαταλάμε πολύ χρόνο πνευματικά σκεπτόμενοι το μέλλον. Για όσους βιώνουν άγχος αυτό το πνευματικό ταξίδι μπορεί να επιδεινώσει τις ανησυχίες τους. Ένας τυπικός ταξιδευτής στο μέλλον κάνει συνεχώς ερωτήσεις του στυλ “Τι θα γίνει αν δεν προλάβω να πάω στο μάθημα; Τι θα γίνει αν η Αλίκη δεν μου μιλήσει σήμερα;” Η μελέτη δείχνει ότι η επιστροφή στο παρόν μπορεί να μετριάσει την ανησυχία. Ένας τρόπος που θα μπορούσε να βοηθήσει είναι οι ασκήσεις ενσυνειδητότητας. Μπορούμε να τις πετύχουμε εστιάζοντας στην αναπνοή για κάποια λεπτά.
7. Μην αποφεύγετε ό,τι σας προκαλεί άγχος
Θέλουν τα παιδιά να αποφύγουν κάποιο κοινωνικό γεγονός, το σχολείο, τα αεροπλάνα ή οποιαδήποτε κατάσταση τους προκαλεί άγχος; Σαν γονέας, τα βοηθάτε; Φυσικά! Είναι φυσιολογικό. Θα πρέπει όμως να γνωρίζετε ότι όσο αποφεύγουν τις καταστάσεις που πυροδοτούν το άγχος τους τόσο θα επιδεινώνεται το άγχος όταν εκτεθούν σ’ αυτό.
Έτσι ποια είναι η εναλλακτική; Μία μέθοδος που θα μπορούσαμε να την ονομάσουμε “κλιμάκωση”. Τα παιδιά που είναι ικανά να διαχειριστούν την ανησυχία τους το καταφέρνουν γιατί την “σπάνε” σε μικρότερα κομμάτια και σταδιακά εκτίθενται σε αυτά μέχρι να πετύχουν τον στόχο.
Ας πούμε ότι ένα παιδί φοβάται τις κούνιες στο πάρκο. Αντί να αποφύγετε αυτή τη δραστηριότητα, δημιουργήστε μικρότερους στόχους για να πετύχετε τον μεγαλύτερο (πηγαίνετε μέχρι το πάρκο, έπειτα περπατήστε στο πάρκο, πηγαίνετε στις κούνιες και τελικά αφήστε το παιδί να καθίσει σε μια κούνια). Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάθε βήμα μέχρι η έκθεση να γίνει πολύ εύκολη. Τότε θα ξέρετε ότι μπορείτε να μετακινηθείτε στο επόμενο σκαλοπάτι της “σκάλας”.
8. Βοηθήστε τα να δουλέψουν με ένα εγχειρίδιο που θα δημιουργήσουν
Τι κάνουν οι πιλότοι όταν αντιμετωπίζουν μία κατάσταση εκτάκτου ανάγκης; Δεν αυτοσχεδιάζουν αλλά ελέγχουν το εγχειρίδιο με τις κινήσεις που πρέπει να ακολουθήσουν. Ακόμη και αν έχει χρόνια εμπειρίας ο κάθε πιλότος ανατρέχει στο εγχειρίδιο αν βρεθεί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης καθώς όταν βρίσκεσαι σε κίνδυνο είναι δύσκολο να λειτουργήσεις με ψυχραιμία. Όταν τα παιδιά αγχώνονται λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο.
Γιατί επομένως να μην δημιουργήσουν ένα εγχειρίδιο ώστε να μπορούν βήμα προς βήμα να ηρεμούν; Εάν οι βαθιές αναπνοές είναι αυτό που τα βοηθά θα μπορούσε να αποτελέσει το πρώτο βήμα. Το δεύτερο θα μπορούσε να είναι η αξιολόγηση της κατάστασης. Έτσι στο τέλος θα έχουν έτοιμο ένα ολόκληρο εγχειρίδιο ώστε να καταφεύγουν όταν αισθάνονται αγχωμένα.
9. Εξασκήστε μαζί τους την αυτοσυμπόνια
Παρακολουθώντας το παιδί μας να υποφέρει μπορεί να πληγωνόμαστε, να αναστατωνόμαστε και να μπερδευόμαστε. Δεν υπάρχει κανένας γονέας που να μην έχει αναρωτηθεί εάν ο ίδιος είναι η αιτία του άγχους του παιδιού. Η έρευνα δείχνει ότι το άγχος στα παιδιά συχνά είναι αποτέλεσμα πολλαπλών παραγόντων (π.χ. γονίδια, η φυσιολογία του εγκεφάλου, περιβαλλοντικοί παράγοντες. τραυματικά γεγονότα κ.ά.). Μην ξεχνάτε ότι δεν προκαλείτε εσείς άγχος στα παιδιά σας αλλά είστε αυτοί που μπορείτε να τα βοηθήσετε να το ξεπεράσουν.
Προχωρήστε με στόχο μία πιο υγιεινή ζωή για όλη την οικογένεια εξασκώντας την αυτοσυμπόνια. Θυμηθείτε ότι δεν είστε μόνοι και θα πρέπει να απαλλαχτείτε από τις ενοχές και να συγχωρήσετε τον εαυτό σας. Αγαπήστε τον εαυτό σας. Είστε ο πρωταθλητής του!
Πηγή: Motherly
Διαβάστε επίσης:
