Παιδιά και οθόνες: Ο απόλυτος οδηγός για κάθε ηλικία!

“Παιδιά και οθόνες: Το μεγάλο κεφάλαιο”, θα μπορούσε να είναι ο τίτλος μεγάλου μέρους της καθημερινότητάς κάθε γονέα ενώ το ερώτημα που έρχεται σαν πακέτο είναι “Πόση ώρα μπορώ να αφήσω το παιδί μου να παίξει με το τάμπλετ, το κινητό ή γενικά οποιαδήποτε ηλεκτρονική οθόνη”. Μέσα από τον οδηγό που ακολουθεί και βασίζεται στις ηλικιακές ομάδες μπορείτε να δείτε ανάλογα με την ηλικία του παιδιού σας ποια είναι τα χρονικά όρια που πρέπει να θέσετε.

Βρέφη- Παιδιά και οθόνες: Μωρά έως 18 μηνών

Σ’ αυτή την ηλικία, τα μωρά δε θα έπρεπε να έρχονται καθόλου σ’ επαφή με καμία οθόνη. Η μόνη εξαίρεση που αναφέρουν οι επιστήμονες είναι οι βιντεοκλήσεις με παππούδες ή με άλλα μέλη της οικογένειας, κι αυτό γιατί θεωρείται ως ποιοτικός χρόνος αλληλεπίδρασης με άλλους.

Νήπια 18 έως 24 μηνών

Το offline παιχνίδι βοηθά στην ανάπτυξη του εγκεφάλου. Σύμφωνα με έρευνες, νήπια κάτω των 2 ετών είναι πολύ πιο εύκολο να μάθουν και να θυμηθούν πληροφορίες βλέποντας κάτι που συμβαίνει γύρω τους παρά σε ένα βίντεο. Ωστόσο, μπορούν ν’ ανακαλύψουν σιγά-σιγά τις οθόνες πάντα μαζί με τους γονείς ή κάποιο μέλος της οικογένειας (και σε καμία περίπτωση μόνα τους). Προγράμματα με μουσική, κίνηση και ιστορίες μπορούν να ωφελήσουν αυτές τις ηλικίες αρκεί να τα παρακολουθείτε κι εσείς μαζί τους ώστε να τα βοηθήσετε να καταλάβουν τι βλέπουν και πώς όλα αυτά εφαρμόζονται και στην κανονική ζωή (αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως μία οθόνη μπορεί ν’ αντικαταστήσει το διάβασμα ή το παιχνίδι). Σημειώστε: Όσον αφορά το θέμα “Οθόνες και παιδιά” στις ηλικίες των 2 και 3 ετών, η επιτρεπόμενη χρήση δεν πρέπει να ξεπερνά την μία ώρα ανά ημέρα.

Παιδιά 3 έως 5 ετών  

Σ’ αυτή την ηλικία, μερικά διαδραστικά παιχνίδια για λίγη ώρα μέσα στην ημέρα μπορούν να ωφελήσουν την εξέλιξη του παιδιού. Γενικώς, θα πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι η παθητική παρακολούθηση (όπως για παράδειγμα η τηλεόραση) δεν προσφέρει απολύτως τίποτα στο παιδί.
Όσο νωρίτερα θέσετε κάποιους κανόνες, τόσο ευκολότερα θα μπορούν να εφαρμοστούν από τα παιδιά ακόμα κι όταν αρχίσουν να μεγαλώνουν κι άλλο. Μερικοί εξ αυτών περιλαμβάνουν τα εξής:

• Κλείνουμε όλες τις οθόνες, κινητά και τηλεόραση όταν τρώμε ή όταν βρισκόμαστε έξω.

•  Κλείνουμε κάθε ηλεκτρονική συσκευή και την απομακρύνουμε από το υπνοδωμάτιο 30 με 60 λεπτά πριν την ώρα που θα πάμε για ύπνο.

Παιδιά ηλικίας 6 ετών και άνω

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Αμερικανικής Παιδιατρικής Ακαδημίας, παιδιά ηλικίας 8 έως 12 ετών περνούν 4 έως 6 ώρες καθημερινά βλέποντας κάθε είδους περιεχόμενο στο τάμπλετ, στο κινητό ή στην τηλεόραση, ενώ οι έφηβοι ξοδεύουν μέχρι και 9 ώρες την ημέρα.
Όπως τονίζουν  οι ειδικοί, η αλόγιστη χρήση οθόνης αλλά και η παρακολούθηση περιεχομένου κακής ποιότητας μπορεί να οδηγήσει προβλήματα όπως:

• Παχυσαρκία
• Διαταραχή προγράμματος ύπνου ή ύπνος μικρής διάρκειας
• Προβλήματα συμπεριφοράς
• Έλλειψη κοινωνικών δεξιοτήτων
• Αύξηση βίας
• Λιγότερος χρόνος παιχνιδιού

Κάθε παιδί είναι μοναδικό, το ίδιο και το πρόγραμμά του. Γι’ αυτό και εσείς γνωρίζετε καλύτερα πόση ώρα χρειάζεται να περνά μπροστά σε μία οθόνη και κατά πόσο ωφελείται από αυτό.

Για να πετύχετε ποιοτικό χρόνο μπροστά σε οποιαδήποτε οθόνη καλό είναι να:

• Έχετε εικόνα των παιχνιδιών και των εφαρμογών που χρησιμοποιούν τα παιδιά πριν τους επιτρέψετε να παίξουν.
• Ψάξτε και προτείνετε στα παιδιά παιχνίδια που απαιτούν αλληλεπίδραση και συμμετοχή.
• Χρησιμοποιείστε φίλτρα ώστε να μπλοκάρεται ακατάλληλο υλικό και διαφημίσεις.
• Εξηγήστε στα παιδιά τι από όλα όσα βλέπουν είναι διαφήμιση.

Ενημερώστε τα για τους κινδύνους

Τα παιδιά κάποια στιγμή αναπόφευκτα θα εκτεθούν σε περιεχόμενο που δεν έχει περάσει από τη δική σας επίβλεψη. Γι’ αυτό, εξηγήστε όλους τους κινδύνους, τη σπουδαιότητα της κριτικής σκέψης, την ύπαρξη διαφημίσεων και το πιο σημαντικό: πως ότι βλέπουμε στο Internet δεν είναι απαραίτητα αλήθεια.

Παιδιά και social media

Όσο μπαίνουμε στην εφηβεία, αρχίζει και η… διαπραγμάτευση για τη δημιουργία προφίλ σε social media. Οι ειδικοί αναφέρουν πως είναι αναπόφευκτο ωστόσο είναι πάρα πολύ σημαντικό ν’ αντιληφθούν οι έφηβοι εγκαίρως πώς χρησιμοποιούμε τα social media. Εξηγήστε τους τι επιτρέπεται, τι δεν επιτρέπεται (όπως το cyber bullying ή η κοινοποίηση προσωπικών δεδομένων ή το να μιλούν με αγνώστους). Εξηγήστε πως δεν θα πρέπει να κοινοποιηθεί τίποτα που δε θέλουν να μείνει στο διαδίκτυο για πάντα ή ότι ειδικά στο διαδίκτυο να φαινόμενα απατούν.

Photo by Patricia Prudente on Unsplash